۱۰ سؤال تخصصی درباره لوله و اتصالات پلی‌ اتیلن

۱۰ سؤال تخصصی درباره لوله و اتصالات پلی‌اتیلن

 10Expert Questions About Polyethylene Pipes and Fittings

لوله‌ها و اتصالات پلی‌اتیلن یکی از مهم‌ترین اجزای شبکه‌های آبرسانی، گازرسانی، فاضلاب و خطوط انتقال صنعتی هستند و در سال‌های اخیر به دلیل مقاومت بالا، طول عمر زیاد و تنوع در SDR و کلاس‌های فشاری مورد توجه مهندسان قرار گرفته‌اند. با این حال، بسیاری از متخصصان هنگام طراحی و اجرای پروژه‌ها با پرسش‌های فنی و مهندسی مواجه می‌شوند؛ از جمله نحوه انتخاب SDR مناسب، محاسبه فشار کاری، تفاوت مواد PE80 و PE100، معیارهای انتخاب اتصالات الکتروفیوژن و اصول جوشکاری استاندارد. در این مطلب به ۱۰ سؤال تخصصی و پرجستجو درباره لوله و اتصالات پلی‌اتیلن پاسخ داده‌ایم تا راهنمایی کامل و کاربردی برای پیمانکاران، ناظران و فعالان صنعت تأسیسات باشد.

معرفی:

این مقاله مجموعه‌ای از ۱۰ سؤال تخصصی و فنی در حوزه لوله‌ها و اتصالات پلی‌اتیلن را بررسی می‌کند؛ سؤالاتی که بیشترین جستجو را در میان مهندسان و مجریان پروژه‌های آب و گاز دارند. در این چکیده به مفاهیمی مانند رابطه SDR با فشار مجاز، ضریب طراحی C، مقاومت ترک‌خوردگی (SCG و ESCR)، استانداردهای ISO 4427 و EN 1555، انتخاب لوله PE100 و PE100-RC، میزان تحمل فشارهای ضربه‌ای، حداقل شعاع خمش و اصول انتخاب اتصالات جوشی و الکتروفیوژن پرداخته شده است. این محتوا بهینه‌‌شده برای سئو بوده و به متخصصان کمک می‌کند با دیدی دقیق‌تر و علمی‌تر نسبت به انتخاب و اجرای لوله‌های پلی‌اتیلن اقدام کنند.

۱) رابطه بین SDR و فشار قابل تحمل لوله چگونه محاسبه می‌شود؟

فشار کاری بر اساس فرمول زیر از استاندارد ISO 4427 محاسبه می‌شود:

2×MRS

PN=  ————————-

C×(SDR−1)

برای PE100 مقدار MRS = 10 MPa و معمولاً C = 1.25 در نظر گرفته می‌شود. هرچه SDR کمتر باشد، فشار قابل تحمل بیشتر است.

۲) اهمیت ضریب طراحی (Design Coefficient – C) در لوله‌های پلی‌اتیلن چیست؟

ضریب C برای افزایش ضریب اطمینان در برابر کهنگی، تنش‌های محیطی، فشارهای لحظه‌ای و تغییرات دما استفاده می‌شود.

• برای آب معمولاً: C = 1.25
• برای گازرسانی مطابق استاندارد

۳) چرا برای گازرسانی فقط از PE100 SDR11 استفاده می‌شود؟

زیرا استحکام حلقوی و مقاومت ترک‌خوردگی SDR11 از سایر SDRها بالاتر است و تحمل ضربات ناگهانی و فشارهای لحظه‌ای در شبکه گاز را دارد. همچنین تست‌های ESCR و SCG در PE100 SDR11 مطابق استاندارد EN 1555 تأیید شده‌اند.

۴) حداقل شعاع خمش (Minimum Bending Radius) لوله پلی‌اتیلن چیست؟

حداقل شعاع خمش در دمای ۲۰°C برابر است با:

• برای لوله‌های سایز کوچک: ۲۰ × قطر خارجی
• برای لوله‌های سایز بزرگ: ۲۵ تا ۳۰ × قطر خارجی
  در دماهای پایین این مقدار باید افزایش یابد.
  

۵) چه پارامترهایی در مقاومت ترک‌خوردگی تنشی (SCG و ESCR) مؤثر هستند؟

• نوع مواد اولیه (PE100-RC مقاومت بالاتر دارد)
• روش ساخت و پایداری حرارتی
• کیفیت جوش
• تنش‌های نصب و فشارهای خارجی
• تماس با عوامل محیطی مانند مواد شیمیایی
  مواد PE100-RC بیشترین مقاومت را در برابر ترک‌خوردگی دارند.

۶) چه زمانی استفاده از اتصالات الکتروفیوژن ضروری است؟

در موارد زیر استفاده از الکتروفیوژن الزام است:

• خطوط گازرسانی
• نقاط حساس مانند سه‌راه و انشعابات اصلی
• محل‌هایی با محدودیت فضا
• لوله‌هایی که امکان هم‌راستاسازی کامل برای جوش لب‌به‌لب ندارند
• تعمیر خطوط فعال

۷) ضخامت لوله چگونه تعیین می‌شود و چه استانداردی آن را تعریف می‌کند؟

ضخامت بر اساس SDR تعیین می‌شود:

                  de      

SDR= ————

                   e      

استانداردهای ISO 4427 (آب‌رسانی) و EN 1555 (گازرسانی) جداول کامل ضخامت و SDRهای مجاز را ارائه می‌دهند.

۸) آیا فشارهای ضربه‌ای (Surge Pressure) بر انتخاب SDR تأثیر دارند؟

بله. در شبکه‌های آب با پمپ‌های قوی یا تغییرات ناگهانی جریان، فشار ضربه‌ای می‌تواند به ۲ تا ۲.۵ برابر فشار کاری برسد.
در چنین شرایطی باید از SDR پایین‌تر (مثلاً ۱۱ به جای ۱۷) استفاده شود.

۹) مهم‌ترین آزمون‌های کنترل کیفیت لوله‌های پلی‌اتیلن چیست؟

هر اتصال پیچی پلی اتیلن از قطعات مهندسی شده‌ای تشکیل شده است که هر یک وظیفه خاصی را بر عهده دارند:

• آزمون هیدرواستاتیک بلندمدت (۱۶۵ ساعت و ۱۰۰۰ ساعت)
• آزمون ESCR (مقاومت در برابر ترک‌خوردگی)
• آزمون OD، ضخامت و بیضوی بودن
• آزمون کربن بلک
• آزمون OIT – پایداری حرارتی
• آزمون SCP – رشد ترک آهسته

۱۰) PE100-RC چیست و چه مزیتی نسبت به PE100 معمولی دارد؟

PE100-RC نسل جدید مواد با مقاومت بالا در برابر ترک‌خوردگی تنشی (SCG) است.
مزایا:

• امکان نصب بدون ماسه‌ریزی
• مقاومت در برابر سنگ‌ریزه و فشارهای خارجی
• طول عمر بالاتر
• مناسب پروژه‌های HDD، لاینینگ و نصب‌های بدون ترانشه (No-dig)

اطلاعات تماس:

برای دریافت اطلاعات بیشتر، سفارش محصولات و یا مشاوره فنی، می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید:

تلفن کارخانه: 5 – 02165469340

همراه کارخانه: 09101707953

تلفن مدیریت: 02122548163

همراه مدیریت: 09120606809